In Nederland groeit 1 op de 6 kinderen op in kwetsbare omstandigheden. De oorzaak? Medische factoren zoals leefstijl en aanleg, maar vooral levensomstandigheden zoals armoede, stress, huisvestingsproblemen, instabiele thuissituatie of beperkte toegang tot zorg. Deze factoren, juist in de periode van min 12 maanden tot 2 jaar, zetten kinderen bij de start van hun leven op achterstand.
Kansrijke Start is ontstaan vanuit de overtuiging dat deze omstandigheden en factoren te veranderen zijn. Verandering die ontstaat door aan te sluiten bij dat wat (aanstaande) ouders nodig hebben. Bijvoorbeeld door:
- Tijdige signalering van kwetsbaarheden;
- De juiste ondersteuning bieden;
- Betere samenwerking en verbinding tussen professionals uit het medische, sociale én informeel domein, waardoor een sterk netwerk rondom het (aanstaande) gezin ontstaat.
Zo krijgt ieder kind, ongeacht waar zijn/haar wieg staat, een gezonde (lichamelijk, mentaal en sociaal-emotioneel) en veilige start in het leven.
Als we gezondheidsverschillen in Nederland echt willen terugdringen, moeten we inzetten op een kansrijke start voor alle kinderen.
“Een goede start in het leven is niet alleen een kwestie van geluk, maar van gedeelde verantwoordelijkheid.”
Dalai Lama
De eerste 1000 dagen: een cruciale periode
Van min 12 maanden tot ongeveer 2 jaar (de eerste 1000 dagen) zijn doorslaggevend voor de ontwikkeling van een kind. Kinderhersenen groeien in deze periode razendsnel, het immuunsysteem vormt zich en de emotionele hechting met ouders en verzorgers ontstaat.
Wetenschappers zoals Tessa Roseboom en Eric Steegers onderstrepen hoe fundamenteel deze levensfase is. Zij pleiten voor structurele aandacht en investering in de eerste 1000 dagen, juist omdat gemiste kansen in die periode nauwelijks meer in te halen zijn. Het wetenschappelijk bewijs, dat de eerste duizend dagen cruciaal zijn voor het verdere leven, groeit.
De omstandigheden waarin kinderen opgroeien en zich ontwikkelen zijn dus cruciaal. Meerdere factoren verhogen de kans op een minder goede start en zijn bepalend voor de gezondheid en het welzijn direct na de geboorte en op latere leeftijd. Factoren die zelfs kunnen doorwerken in volgende generaties.
Daartegenover staan beschermende factoren, zoals liefdevolle aandacht, veilige leefomgeving, goede zorg en een steunende omgeving. Deze factoren verzachten negatieve invloeden of weten dit zelfs te voorkomen.
Meer weten over risico’s en beschermende factoren? Wat is het effect van chronische stress? Lees hier meer over op de pagina over vroegsignalering.
